Ορθογραφία και greeklish

Στο θέμα της ορθογραφίας έχω αναφερθεί και παλιότερα στο blog μου. Όπως είχα αναφέρει τότε, δίνω μεγάλη σημασία στην ορθογραφία και τη σωστή σύνταξη των προτάσεων.

Σχετικά με το αν τα greeklish επηρεάζουν ή όχι τον τρόπο γραφής των νέων έχουν γραφτεί άπειρες γραμμές και έχουν γίνει αναλύσεις επί αναλύσεων από γλωσσολόγους και ψυχολόγους.

Εγώ θέλω αρχικά να αναφερθώ στην ορθογραφία και στα greeklish ξεχωριστά.

Θα ξεκινήσω από την ορθογραφία λοιπόν χωρίς να τη συσχετίσω με τα greeklish. Ως εκπαιδευτικός (για όσους δεν το γνωρίζουν είμαι καθηγήτρια γαλλικών) διαπιστώνω ότι οι μαθητές μου κάνουν συχνά λάθος στη γραφή μιας λέξης. Δεν ελέγχω τακτικά το τετράδιο όπου γράφουν τις άγνωστες λέξεις τους, αλλά μερικές φορές περνάω από δίπλα τους για να δω κυρίως αν έχουν γράψει σωστά την γαλλική λέξη και συνειδητοποιώ ότι η μετάφραση στα ελληνικά είναι ανορθόγραφη. Αυτό που μου κάνει μεγαλύτερη εντύπωση είναι η αντίδρασή τους όταν το λέω, η οποία είναι "ε σιγά, δεν πειράζει". Ύστερα από αυτό μπορεί να διορθώσουν το λάθος χωρίς όμως να δώσουν μεγάλη σημασία ή και να αφήσουν την λέξη γραμμένη έτσι ανορθόγραφα.

Χθες έκανα μάθημα σε ένα αγοράκι τετάρτης δημοτικού και έκανε ένα λάθος στη σύνταξη. Όταν του εξήγησα ότι η σύνταξη στα γαλλικά είναι η ίδια με τα ελληνικά και του έδωσα το παράδειγμα στα ελληνικά και μετά στα γαλλικά, γύρισε και μου είπε "α για αυτό λένε ότι πρέπει να ξέρεις καλά τη γλώσσα σου για να μπορέσεις να μάθεις μια ξένη γλώσσα"! Μου έκανε εντύπωση που ένα τόσο μικρό παιδί είχε την ωριμότητα να πει αυτή τη φράση.

Δεύτερο σημείο στο οποίο θέλω να σταθώ είναι ότι τα σημερινά παιδιά δεν έχουν μάθει καθόλου να χρησιμοποιούν το λεξικό. Εγώ ως μαθήτρια - από το δημοτικό ακόμα - είχα το λεξικό σαν δεξί μου χέρι. Δεν μπορούσα να διανοηθώ να κάνω μια άσκηση στα αγγλικά ή στα γαλλικά, να μην καταλαβαίνω το νόημα μιας πρότασης εξαιτίας μιας άγνωστης λέξης (εκτός αν έβγαινε νόημα από τα συμφραζόμενα) και να μην ανοίξω το λεξικό για να μου λυθεί η απορία της σημασίας της εκάστοτε φράσης. Έχουν έλλειψη περιέργειας; Βαριούνται; Δεν ενδιαφέρονται; Δεν μπορώ να το καταλάβω. Περιμένουν να έρθουν στο μάθημα και να τους πει η δασκάλα τι σημαίνει κάτι που δεν καταλαβαίνουν, έτοιμο φαΐ δηλαδή!

Για μένα η γλώσσα, είτε πρόκειται για τη μητρική είτε για ξένη, είναι κάτι το μαγικό, σαν ένα κουβάρι που πρέπει κάθε φορά να ξεδιαλύνεις, σαν ένα γρίφο που πρέπει να λύσεις και δεν πρέπει να προσπερνάς τα μικρά προβλήματα που ίσως σου δημιουργεί χωρίς να προσπαθήσεις να τα κατανοήσεις. Μόνο έτσι βελτιώνεις τις γνώσεις σου και προχωράς μπροστά.

Προσωπικά ακόμα και στα ελληνικά αν κάποια στιγμή θέλω να γράψω μία λέξη και δεν είμαι απόλυτα σίγουρη για την ορθογραφία της θα ανοίξω το ερμηνευτικό λεξικό για να επιβεβαιώσω τον τρόπο γραφής.

Και θα περάσω τώρα στο δεύτερο μέρος αυτού του post, τα greeklish.

Όταν πήγαινα στην έκτη δημοτικού (πίσω στο 1991) ο δάσκαλος που είχα μας είχε πει ότι θα έρθει μια εποχή που θα γράφουμε τα ελληνικά με λατινικούς χαρακτήρες και μας είχε γράψει κατ'αυτόν τον τρόπο μια πρόταση στον πίνακα. Τότε μου είχε φανεί υπερβολικό και εξωπραγματικό αυτό και είχα πει αποκλείεται να γράψουμε ποτέ έτσι! Πόσο προφητικός ήταν! Τότε μάλιστα δεν υπήρχε ούτε το ίντερνετ ούτε οι υπολογιστές όπως τους γνωρίζουμε σήμερα.

Όταν το 1999-2000 γνώρισα το ίντερνετ εξοικιώθηκα και εγώ με την γραφή αυτή. Απλά έγραφα τις λέξεις αντί με ελληνικούς χαρακτήρες με λατινικούς, μένοντας πιστή στην ηχητική απόδοσή τους. Για το θήτα αρχικά χρησιμοποιούσα το 8 για να είναι οπτικά όσο πιο κοντά θα μπορούσε στην ελληνική λέξη και να μην υπάρχει σύγχυση στο "th"= τη με το "th"=θ. Στην πορεία όμως έμαθα και συνήθισα το θήτα να το γράφω με τον δεύτερο τρόπο. Ομοίως για το ωμέγα πατούσα το "w" κ.ο.κ.

Σήμερα, δέκα χρόνια μετά αντιλαμβάνομαι ότι ακόμα και τα greeklish έχουν εξελιχθεί και δεν είναι όπως τα είχα γνωρίσει. Βλέποντας σχόλια μαθητών μου σε διάφορες φωτογραφίες στο Facebook πραγματικά πλέον είναι πολύ δύσκολο να διαβάσεις τι γράφουν. Αφαιρούν εντελώς τα φωνήεντα από τις λέξεις, για το σίγμα αντί για "s" χρησιμοποιούν το "c", στις μονοσύλλαβες λέξεις βάζουν μόνο το πρώτο γράμμα κλπ.

Μερικά μικρά παραδείγματα:

" e kl dn c eipa k tpt" = "ε καλά δεν σου είπα και τίποτα"

"k gw cgpw azelfh pcixh mmm" = "κι εγώ σ'αγαπώ αδελφή ψυχή μου"

"9ec n c paro ena tetio ct gene9lia mac? " = "θέλεις να σου πάρω ένα τέτοιο στα γενέθλιά μας;" (γιατί τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει το 9=θ αντί του 8=θ που οπτικά είναι πιο κοντά μου είναι πραγματικά ανεξήγητο!)

Και αυτά ήταν από τα σχετικά εύκολα!!

Όλα τα παραπάνω είναι σκέψεις που κάνω εδώ και πολύ καιρό και ήθελα να τα αναρτήσω για να συζητήσουμε αυτά τα σημεία με όλους εσάς. Πραγματικά με ενδιαφέρει η άποψή σας και ελπίζω να βγει μια εποικοδομητική συζήτηση από αυτό το post!